กลอน "สาวกภูมิ" กิจ ที่สาม และ ที่สี่ ( ธัมมะวังโส ) (ต่อ)

[kai]

บางท่่านอาจจะท้อ และ พยายามภาวนาโดยหลีกเลี่ยง เรื่องการทำสมาธิ ซึ่งความเป็นจริง แล้ว  สติ ความเพียร และ สมาธิ เป็นองค์เดียวกัน นับเนื่อง พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน ดังนั้น ถ้าไม่เข้าใจ ก็แนะนำการภาวนาด้วย อนุสสติ ที่ชื่อว่า พุทธานุสสติกรรมฐาน ซึ่งในกรรมฐาน มัชฌิมา แบบลำดับ จัดเป็นกรรมฐานกองแรก ที่ต้องภาวนาสำหรับ ทุกจริตเลยเพราะกรรมฐาน ส่วนนี้เป็น ทั้งสมถะ และ วิปัสสนา และมุ่งการสำเร็จบรรลุธรรมเ็ป็นพระอริยะบุคคล เบื้องต้น ดังนั้น ท่านทั้งหลายอย่าท้อถอย ต่อการเจริญภาวนา อันเอื้อเรื่องสมาธิ เพราะ เมื่อ สติ ความเพียร และ สมาธิ เป็นหนึ่งเดียวกัน เมื่อใด เมื่อนั้น ท่านทั้งหลาย จักมองเห็น ตามความเป็นจริงได้

ปัญญาญาณ หรือ วิปัสสนาญาณ หรือ ความรู้เห้นตามความเป็นจริง มีพื้นฐานจากการเิริ่มเห็น กาย 1 จิต 4 ที่เรียกว่า ขันธ์ 5 มี รูป เวทนา สัญญา สังขาร และ วิญญาณ หรือ ย่นย่อว่า กาย จิต หรือ รูป นาม หรือ นามรูป ซึ่งการที่ทั้งหลาย มี ศีล มีสมาธิ ย่อมทำให้เกิดปัญญา มองเห็นตามความเป็นจริงได้ ดังนั้น เมื่อเรียนธรรม ไม่เรียนนอกตัว ไม่เรียนในการมองผู้อื่น แต่เรียนเข้ามาที่ตัว พิจารณาที่ตัว ปัญญาญาณย่อมเกิดไปตามลำดับ ในการมองเห็น ตามความเป็นจริง ที่เรียกว่า ยถาภูตญาณทัศศนา คือ การเห็นตามความเป็นจริง ว่า

  นามรูป เป็นอย่างนี้ อันนี้เรียกว่า กาย อันนี้เรียกว่า จิต ย่อมหามูลเหตุแห่งทุกข์ ได้อย่างจริงแท้ ด้วยใจ