พอจ ครับ ถ้าเรามีความทุกข์เกิดขึ้น ควรทำอย่างไรดี

[kai]

ถาม พอจ ครับ ถ้าเรามีความทุกข์เกิดขึ้น ควรทำอย่างไรดีครับ

ตอบ โดยธรรมชาติ แล้ว เมื่อมีความทุกข์
อันไม่สามารถจัดการได้ ท่านกล่าวว่า
ให้เปลี่ยนเรื่อง หรือ ชี้นำให้จิตไปคิด
พิจารณาเรื่องอื่น ๆ  แต่โดยหลักการ
ท่านให้พิจารณาความทุกข์ที่เกิดนั้น
ตามความเป็นจริง เสียก่อน และพิจารณาเหตุแห่งทุกข์
ว่าอะไรเป็นเหตุแห่งทุกข์ และพิจารณาความเป็นจริงให้ถ่องแท้

ถ้าทำอย่างนี้แล้ว จิตก็จะมีปัญญา ( ฉลาด ) ที่ไม่ทุกข์ กับความทุกข์ที่มีอยู่ จะมองเห็นความทุกข์ เป็นเรื่องที่ไม่ทุกข์ ถึงแม้มันจะแก้ไขอะไรไม่ได้ ก็ตาม
การพิจารณาความเป็นจริง ก็ไม่มีอะไรมาก เพียงพิจารณาว่า
สิ่งนี้มีปัจจัย ( เหตผสม ) กันอย่างนี้ สิ่งนี้จึงเกิด
สิ่งนี้มีปัจจัย อย่างนี้ สิ่งนี้จึงดับ
เหตุปัจจัยให้เกิด ก็เกิด
เหตุปัจจัยให้ดับ ก็ดับ
ความตั้งอยู่ย่อมไม่มี เพราะเห็นว่าเป็นอนัตตา
ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเรา ไม่ใช่ตัวตนของเรา เป็นเพียงเกิดขึ้น และความเสื่อมไป ทั้งใกล้ และไกล ใหญ่หรือเล็ก ภายในหรือภายนอก ล้วนแล้วเป็น อนัตตา
นี่ถ้าใจมันเข้าใจอย่างนี้ ต่อให้เรื่องหนักหนาสาหัสปานใด ก็จะเห็นว่า ไม่ควรทุกข์กับความทุกข์ที่เกิดขึ้น แก่ ก็ไม่ต้องทุกข์ เจ็บ ก็ไม่ต้องทุกข์ ตาย ก็ไม่ต้องทุกข์ เพราะ เกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นของธรรมดา
จิตมองเห็นความเป็นธรรมดา ก็เป็นโสดาบัน
จิตมองเห็นว่าไม่ควรรักไม่ควรชัง ก็เป็นสกทาคามี
จิตมองเห็นว่าไม่มีความเป็นเจ้าของ ก็เป็นอนาคามี
จิตมองเห็นว่า เป็นอนัตตา ก็เป็นอรหันต์
จิตมันไต่ระดับไปตามความรู้อย่างนี้

ถึงจะพูดง่าย ๆ อย่างนี้ ก็ต้องผ่านการฝึกฝนเข้าใจในกระบวนการของหลักธรรม ดังนั้นจิตจึงต้องฝึกฝนอบรมตนในการภาวนา เรือ่งพวกนี้เป็นประจำ ผลของการภาวนาย่อมทำให้จิตไม่เป็นทุกข์ จิตจะเป็นสุข
แต่ความแก่ ความเจ็บ ความตายนั้น ก็ยังดำรงอยู่เป็นสถานะที่ยังมีอยู่ แต่ใจนั้นไม่เข้าไปทุกข์ เพราะจิตมีปัญญาฉลาดไม่ยึดมั่นถือมั่นว่าเป็นเราเป็นของเรานั่นเอง

เจริญธรรม / เจริญพร
12 มีนาคม 2565