แม่บทกัจจายนะ การใช้ นิมิต

[kai]

แม่บทกัจจายนะ การใช้ นิมิต มี ๓ อย่าง
ใช้ให้ถูกกับกาล ในทุกกองกรรมฐาน

ฉบับสยามรัฐบาลี หัวข้อ ๕๔๒ หน้าที่ ๓๓๕ [๑๐๓]
(  อธิจิตฺตมนุยุตฺเตน ภิกฺขเว ภิกฺขุนา
ตีณิ นิมิตฺตานิ กาเลนกาลํ  มนสิกาตพฺพานิ
กาเลน กาลํ  สมาธินิมิตฺตํ มนสิกาตพฺพํ
กาเลนกาลํ  ปคฺคาหนิมิตฺตํ มนสิกาตพฺพํ
กาเลน กาลํ อุเปกฺขานิมิตฺตํ มนสิกาตพฺพํ
สเจ ภิกฺขเว อธิจิตฺตมนุยุตฺโต ภิกฺขุ เอกนฺตํ สมาธินิมิตฺตํ เยว มนสิกเรยฺย ฐานนฺตํ จิตฺตํ โกสชชายฺ สํวตฺเตยฺย
สเจ ภิกฺขเว อธิจิตฺตมนุยุตฺโต ภิกฺขุ เอกนฺตํ ปคฺคาหนิมิตฺตํเยว มนสิกเรยฺย ฐานนฺตํ จิตฺตํ อุทฺธจฺจาย สํวตฺเตยฺย
สเจ ภิกฺขเว อธิจิตฺตมนุยุตฺโต ภิกฺขุ เอกนฺตํ อุเปกฺขานิมิตฺตํเยว มนสิกเรยฺย ฐานนฺตํ จิตฺตํ น สมฺมา สมาธิเยยฺย อาสวานํ ขยาย
ยโต โข ภิกฺขเว อธิจิตฺตมนุยุตฺโต ภิกฺขุ กาเลน กาลํ สมาธินิมิตฺตํ มนสิกโรติ กาเลน กาลํ  ปคฺคาหนิมิตฺตํ มนสิกโรติ กาเลน กาลํ  อุเปกฺขานิมิตฺตํ มนสิกโรติ ตํ
 โหติจิตฺตํ  มุทุญฺจ กมฺมนิยญฺ จ
ปภสฺสรญฺ จ
 น จ ปภงฺคุ
สมฺมา สมาธิยติ อาสวานํ  ขยาย
-------------------------------------------------
[๑๐๓] ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้บำเพ็ญอธิจิต
พึงมนสิการนิมิต ๓ ประการ ตามสมควรแก่เวลา คือ
๑. พึงมนสิการสมาธินิมิต ตามสมควรแก่เวลา
๒. พึงมนสิการปัคคหนิมิต ตามสมควรแก่เวลา
๓. พึงมนสิการอุเบกขานิมิต ตามสมควรแก่เวลา
ถ้าภิกษุผู้บำเพ็ญอธิจิตพึงมนสิการเฉพาะสมาธินิมิตอย่างเดียว เป็นไปได้ที่จิตนั้นจะพึงเป็นไปเพื่อความเกียจคร้าน
ถ้าภิกษุผู้บำเพ็ญอธิจิตพึงมนสิการเฉพาะปัคคหนิมิตอย่างเดียว เป็นได้ที่จิตนั้นจะพึงเป็นไปเพื่อความฟุ้งซ่าน
ถ้าภิกษุผู้บำเพ็ญอธิจิตพึงมนสิการเฉพาะอุเบกขานิมิตอย่างเดียว เป็นไปได้ที่จิตนั้นจะไม่พึงตั้งมั่นด้วยดีเพื่อความสิ้นอาสวะ
แต่เมื่อใดที่ภิกษุผู้บำเพ็ญอธิจิตมนสิการสมาธินิมิต ตามสมควรแก่เวลา มนสิการปัคคหนิมิตตามสมควรแก่เวลา และมนสิการ
อุเบกขานิมิตตามสมควรแก่เวลา
เมื่อนั้น จิตนั้นย่อมอ่อน เหมาะแก่การใช้งาน
ปภัสสร
และไม่เสียหาย
ตั้งมั่นด้วยดีเพื่อความสิ้นอาสวะ

19 กันยายน 2564