แม่บท ปัจจเวกขณญาณ ญาณที่ได้กระทำแล้วเกิดภาวะร่วมกันกับญาณนั้น

[kai]

แม่บท ปัจจเวกขณญาณ ญาณที่ได้กระทำแล้วเกิดภาวะร่วมกันกับญาณนั้น
================================

ปัญญาในการเห็นธรรมที่มาร่วมกันในขณะนั้น
ชื่อว่าปัจจเวกขณญาณ
ปัจจเวกขณญาณ เป็นอย่างไร
คือ ในขณะแห่งโสดาปัตติมรรค
ญาณที่ชื่อว่าสัมมาทิฏฐิ
เพราะมีสภาวะเห็นมาร่วมกันในขณะนั้น
ญาณที่ชื่อว่าสัมมาสังกัปปะ
เพราะมีสภาวะตรึกตรอง มาร่วมกันในขณะนั้น
ญาณที่ชื่อว่าสัมมาวาจา เพราะมีสภาวะกำหนดไว้
มาร่วมกันในขณะนั้น ญาณที่ชื่อว่าสัมมากัมมันตะ
เพราะมีสภาวะเป็นสมุฏฐาน มาร่วมกันในณะนั้น
ญาณที่ชื่อว่าสัมมาอาชีวะ เพราะมีสภาวะผ่องแผ้ว มาร่วมกันในขณะนั้น
ญาณที่ชื่อว่าสัมมาวายามะ เพราะมีสภาวะประคองไว้ มาร่วมกันในขณะนั้น
ญาณที่ชื่อว่าสัมมาสติ เพราะมีสภาวะตั้งมั่น มาร่วมกันในขณะนั้น
ญาณที่ชื่อว่าสัมมาสมาธิเพราะมีสภาวะไม่ฟุ้งซ่าน มาร่วมกันในขณะนั้น
---------------------------------------------------------
ปจฺจเวกฺขเณ   ญาณํ   ฯ 
โสตาปตฺติมคฺคกฺขเณ 
ทสฺสนฏฺเฐน  สมฺมาทิฏฺฐิ ตทา  สมุปาคตา 
อภินิโรปนฏฺเฐน สมฺมาสงฺกปฺโป ตทา สมุปาคโต
ปริคฺคหฏฺเฐน     สมฺมาวาจา     ตทา    สมุปาคตา
สมุฏฺฐานฏฺเฐน สมฺมากมฺมนฺโต   ตทา    สมุปาคโต   
โวทานฏฺเฐน    สมฺมาอาชีโว ตทา    สมุปาคโต   
ปคฺคหฏฺเฐน   สมฺมาวายาโม   ตทา   สมุปาคโต
อุปฏฺฐานฏฺเฐน     สมฺมาสติ     ตทา     สมุปาคตา   
อวิกฺเขปฏฺเฐน  สมฺมาสมาธิ    ตทา    สมุปาคโต   
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๓ สุตฺต. ขุ. ปฏิสมฺภิทามคฺโค
======================================
ปัจจเวกขณะ =ญาณ(ความรู้)ในธรรม ยก มรรค มีธรรมร่วมกัน ในญาณนั้น
สัมมาทิฏฐิ มี สภาวะเห็น
สัมมาสังกัปปะ มีสภาวะตรึกตรอง
สัมมาวาจา มีสภาวะการกำหนด
สัมมากัมมันตะ มีสภาวะเป็นสมุฏฐาน
สัมมาอาชีวะ มีสภาวะความผ่องแผ้ว
สัมมาวายามะ มีสภาวะการประคอง
สัมมาสติ มีสภาวะความตั้งมั่น
สัมมาสมาธิ มีสภาวะไม่ฟุ้งซ่าน

ธรรมที่เกิดร่วมกันนั้น ชื่อว่า
ธรรมที่ต้องทำคำนึงถึงกับธรรมนั้น ๆ
หรือ กิริยาอาการแห่งธรรมนั้น ย่อมปรากฏชัดในธรรมนั้น
ชื่อว่า การกำหนดรู้ชัดในธรรมนั้น ๆ
ชื่อว่า ปัจจเวกขณ ( เป็น ปัจจุบันกาล )

เจริญธรรม / เจริญพร
8 กุมภาพันธ์ 2565