หัวใจ พระอภิธรรม บทที่ 1 พระสังคิณี ( เริ่มด้วยกุศล )

[kai]

หัวใจ พระอภิธรรม บทที่ 1 พระสังคิณี ( เริ่มด้วยกุศล )
=======================
ธรรมทั้งปวง มี  3 อย่าง
คือ กุสลา  อกุสลา  และ อัพยากตา
ธรรมที่จะไปสู่การตรัสรู้ได้มี อันเดียวคือ กุสลา
-----------------------------------------------
อะไร ชื่อว่า กุสลา
--------------------------------------------------
ในเวลาใด จิตที่เป็นกุศลหยั่งลงสู่กาม เกิดขึ้น ( กามาวจร )
และมีความยินดี ( โสมนัส )  ประกอบด้วย ญาณ (ความรู้ )
ปรารภ อารมณ์คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพผะ (การสัมผัส) ธัมมารมณ์
ปรารภใด ก็ตาม
ในขณะนั้น ผัสสะ ย่อมเกิด เพราะอายตนะภายใน และ ภายนอก ย่อมกระทบกัน สภาวะที่ไม่ฟุ้งซ่าน ( มีอำนาจสมาธิ) ในขณะนั้น
นี้ชื่อว่า ธรรมที่เป็นกุศล อันนำไปสู่ มรรค ผล นิพพาน
หัวใจ พระอภิธรรม บทที่ 2 วิภังโค ( แจกต้นธรรมอันควรแก่กุศล )
=======================================
ขันธมี 5 องค์ประกอบ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ
--------------------------------------------
ในขันธ์เหล่านี้ รูปขันธ์ เป็นอย่างไร ?
รูป อันใดอันหนึ่งเป็นอดีต ( ล่วงไปแล้ว ) เป็นอนาคต ( ยังไม่มา ) เป็นปัจจุบัน ( เกิดขึ้นอยู่ในขณะนั้น ) เป็นภายใน เป็นภายนอก หยาบ หรือ ละเอียด เลว หรือ ประณีต ตั้งอยู่ในที่ใกล้ หรือ ที่ไกล
พิจารณาย่นย่อรูปนั้นเข้าเป็นอันเดียวกัน
( การกระทำกรรมฐาน ให้รูปทั้งหลายทั้งหมดปรากฏด้วยความเป็นจริงว่า เป็นเพียงแค่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม  ธาตุอากาส )
นี่จึงเป็นสิ่งที่ พระตถาคต ตรัสว่า นี่คือ รูปขันธ์
รูปขันธ์ เป็นลักษณะนามกายของนิมิต
นิมิต ที่ปรากฏย่อมอาศัย เวทนา ( ความรู้สึกต่อรูปขันธ์ )
นิมิต ที่ปรากฏย่อมอาศัย สัญญา ( ความจำต่อรูปขันธ์ )
นิมิต ที่ปรากฏย่อมอาศัย สังขาร ( การคิดต่อรูปขันธ์ )
นิมิต ที่ปรากฏด้วย เวทนา สัญญา สังขาร เหล่านี้ ชื่อว่า นามกาย
นามกาย ย่อมปรากฏ แท้ที่จริงย่อมปรากฏเพราะสังขาร นั่นเอง
ทุกข์ที่ปรากฏ เพราะ อวิชชา ได้เกิดขึ้น
อวิชชา ย่อมอาศัยความไม่รู้ จึงทำให้ นามกายสังขารปรากฏ
นามกายสังขาร ปรากฏ จึงทำให้ วิญญาณ ปรากฏ
วิญญาณ ปรากฏ จึงทำให้ นามรูป ปรากฏ
( อันนี้ไม่มี รูปขันธ์ มีเพียง กายขันธ์ กับ จิตขันธ์เท่านั้น )
นามรูป ปรากฏ จึงทำให้ สฬายตนะ ปรากฏ
สฬายตนะ ปรากฏ จึงทำให้ ผัสสะ ปรากฏ
ผัสสะ ปรากฏ จึงทำให้ เวทนา ปรากฏ
เวทนา ปรากฏ จึงทำให้ ตัณหา ปรากฏ
ตัณหา ปรากฏ จึงทำให้ อุปาทาน ปรากฏ
อุปาทาน ปรากฏ จึงทำให้  ภพ ปรากฏ
ภพ ปรากฏ จึงทำให้ ชาติ ปรากฏ
ชาติ ปรากฏ จึงทำให้ ชรา มรณะ ทุกข์ ปรากฏ
ขรา มรณะทุกข์ ปรากฏ จึงทำให้ อวิชชา ปรากฏ
ธรรมทั้งหลายที่ปรากฏเหล่านี้ ย่อมปรากฏเป็น อนุโลม คือการไหลตามวัฏฏะสงสาร ในรอบที่ 1 ของ ปฏิจจสมุปบาท

เจริญธรรม
23 พฤษภาคม 2022