สุญญตา ในมูลกรรมฐาน ท่านมีการสอนอย่างไร บ้าง

[kai]

ถาม สุญญตา ในมูลกรรมฐาน ท่านมีการสอนอย่างไร บ้างครับ

ตอบ ภิกษุนั้นรู้ชัดอย่างนี้ว่า 'เจโตสมาธิอันไม่มีนิมิตนี้ ยังถูกปัจจัยปรุงแต่งจูงใจได้ แต่สิ่งที่ถูกปัจจัยปรุงแต่งจูงใจได้นั้นไม่เที่ยง มีความดับไปเป็นธรรมดา' เมื่อภิกษุ นั้นรู้อยู่อย่างนี้เห็นอยู่อย่างนี้ จิตจึงหลุดพ้นจากกามาสวะ ภวาสวะ และอวิชชาสวะ เมื่อจิตหลุดพ้นแล้ว ก็รู้ว่า 'หลุดพ้นแล้ว' รู้ชัดว่า 'ชาติสิ้นแล้ว อยู่จบพรหมจรรย์แล้ว ทำกิจที่ควรทำเสร็จแล้ว ไม่มีกิจอื่นเพื่อความเป็นอย่างนี้อีกต่อไป'
             ภิกษุนั้นรู้ชัดอย่างนี้ว่า 'ในญาณนี้ไม่มีความกระวนกระวายเพราะอาศัยกามาสวะ ในญาณนี้ไม่มีความกระวนกระวายเพราะอาศัยภวาสวะ ในญาณนี้ไม่มี ความกระวนกระวายเพราะอาศัยอวิชชาสวะ มีอยู่เพียงความกระวนกระวาย คือ ความเกิดแห่งอายตนะ ๖ ที่อาศัยกายนี้เท่านั้น เพราะมีชีวิตเป็นปัจจัย'
             รู้ชัดว่า 'ความสำคัญนี้ว่างจากกามาสวะ'
             รู้ชัดว่า 'ความสำคัญนี้ว่างจากภวาสวะ'
             รู้ชัดว่า 'ความสำคัญนี้ว่างจากอวิชชาสวะ'
             รู้ชัดว่า 'ไม่ว่างอยู่อย่างเดียว คือ ความเกิดแห่งอายตนะ ๖ ที่อาศัยกายนี้ เท่านั้น เพราะมีชีวิตเป็นปัจจัย' ด้วยอาการอย่างนี้ เธอจึงพิจารณาเห็นความว่าง นั้นด้วยสิ่งที่ไม่มีอยู่ในเจโตสมาธินั้น
             รู้ชัดสิ่งที่เหลืออยู่ในเจโตสมาธินั้นว่า 'สิ่งที่ยังมีอยู่นี้มีอยู่'
             อานนท์ การก้าวเข้าสู่สุญญตาตามความเป็นจริง ไม่คลาดเคลื่อน บริสุทธิ์ ยอดเยี่ยมอย่างยิ่งของภิกษุนั้น เป็นอย่างนี้
รู้อย่างย่อ นี้เป็นคำอธิบายจาก จูฬสุญญตาสูตร
คำว่า สุญญตา หมายถึง ความว่าง ไม่ใช่ ใช้กับคำว่า ไม่มี ต้องเข้าใจอย่างนี้ก่อน ความว่าง นี้หมายถึง ว่างจากความยึดมั่นถือมั่น ที่เป็นกามคุณ จากภพ จากอวิชชา และรู้ชัดว่า ไม่ว่าง ที่อารมณ์ กระทบ กับ อายตนะทั้ง 6 ที่ยังอาศัยกาย ดำรงชีวิต ตราบใดที่ยังมีชีวิตอยู่ ขึ้นชื่อว่า ความว่างจากอายตนะนั้นไม่มี นี้จึงเป็นบัญญัติว่า "สิ่งที่ยังมีอยู่นี้มีอยู"
ดังนั้นจิตที่ไม่ข้อง กับ กามาสวะ ภวาสวะ อวิชชาสวะ ชื่อว่า จิตว่าง

เจริญธรรม / เจริญพร
27 มีนาคม 2565