บางคนฟังธรรมก็เข้าใจ บางคนก็ไม่เข้าใจ บางคนก็ชอบมูลกรรมฐาน บางคนก็ไม่เข้าใจ

[kai]

ถาม บางคนฟังธรรมก็เข้าใจ บางคนก็ไม่เข้าใจ
บางคนก็ชอบมูลกรรมฐาน
บางคนก็ไม่เข้าใจและไม่สนใจในมูลกรรมฐาน
อย่างนี้เราควรทำอย่างไรครับ

ตอบ เรื่องแรกต้องตั้งไว้ในใจว่า
1. การเข้าถึงธรรม ต้องอาศัย วาสนาบารมี ส่วนของคนที่จะมาเข้าถึงด้วย
2. การเข้าถึงธรรม ต้องมีจริตแต่ละคน แตกต่างกันไป
3. การเข้าถึงธรรม อยู่ที่สถานะทางจิต ขณะนั้นพร้อมรับหรือไม่
4. การเข้าถึงธรรม ต้องอาศัยการสั่งสมทางธรรม
5. การเข้าถึงธรรม ต้องมีพฤติกรรมทางธรรม

หากเข้าใจทั้ง 5 เหตุนี้ สิ่งที่เหลือก็แค่หน้าที่
ทำไปตามธรรม ทุกครั้งที่แสดงธรรม ต้องระลึกไว้อย่างนี้
หน้าที่เราแค่แสดงธรรม ส่วนหน้าที่ความเข้าใจธรรมเป็นเรื่องของผู้เรียนผู้ฟัง ถ้ามันไม่ถึงพร้อมด้วยเหตุปัจจัย อย่างไรมันก็ไม่เข้าใจ หน้าที่ของเราแค่พยายามอธิบายให้เกิดความเข้าใจ
ท่านกล่าวว่า ถึงแม้เราจะพยายามให้เกิดความเข้าใจ แต่อุปนิสัยของสัตว์ที่เรียนธรรมยังไม่พร้อม อย่างไรก็คงไม่เข้าใจไปตามสภาวะที่เขามีอยู่จะบังคับแข็งขืน อย่างไรก็ไม่มีทาง ขอเพียงอย่างเดียวให้เราแสดงธรรมตามภูมิธรรมให้สมบูรณ์เท่านั้น อย่าได้วิตกทุกข์ร้อนกับความไม่เข้าใจของสัตว์ที่ไม่พร้อม
เปรียบเหมือนคนคุยกับสัตว์
สัตว์จะเข้าใจหรือไม่ก็อยู่ที่การฝึกฝน
บุรุษฝึกให้สัตว์ทำตามได้ฉันใด
ผู้แสดงธรรมที่ฉลาดย่อมกระทำให้สัตว์นั้นเข้าใจ
ด้วยความพยายามที่อดทน

เจริญธรรม / เจริญพร
11 มีนาคม 2565