อุปาทาน แปลว่า ความยึดมั่นถือมั่น
สิ่งที่ยึดมั่นถือมั่น ไม่ใช่ว่าจะถูกทุกเรื่อง หรือจะผิดทุกเรื่อง
ดังนั้น ความยึดมั่นถือมั่น นั้นจัดเป็น
อัพยกตา ธัมมา คือเป็นธรรมชนิดกลาง ๆ
ยังไม่ถูก และ ก็ยังไม่ผิด
แต่ที่นี้ พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า ถ้ามันอย่างนี้คือผิด
กามุปาทาน
ยึดมั่นถือมั่นเอากามคุณเป็นที่พึ่งทางออก(หลงรักหลงชอบ)
สีลัพตุปาทาน
ยึดมั่นถือมั่นในแบบธรรมเนียมที่ผิด(งมงาย)
ทิฏฐุปาทาน
ยึ่ดมั่นถือมั่นในความคิดเห็นที่ผิด(มิจฉาทิฏฐิ)
อัตตวาทุปาทาน
ยึดมั่นถือมั่นในความเป็นเราเป็นของเราเป็นตัวเป็นตนของเรา
(มองไม่เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา)
ดังนั้นถ้าเป็นอุปาทาน ทั้ง 4 อย่างนี้
นับว่าเป็น ความยึดมั่นถือมั่นที่ผิด
แล้วอะไรเป็นความยึดมั่นถือมั่นที่ถูก
1. เนกขัมมะ การละออกจากกาม
2. ปัจจเวกขณะ การพิจารณา
3. อริยสัจจะ การตามเห็นอริยะสัจจะ
4. นวโลกุตตระ มรรค4 ผล4 นิพพาน1
ถ้าเป็นความยึดมั่นถือมั่นอย่างนี้ท่านเรียกว่า
ศรัทธา ความเลื่อมใส แต่ก็เป็นความยึดมั่นถือมั่นในทางฝ่ายกุศล
เจริญธรรม / เจริญพร
22 ตุลาคม 2564