ถาม ทำบุญอย่างไร จัดว่าเป็นบุญที่สูงสุดครับ
ตอบ ในทานูปฏินิสสัคคา พระไตรปิฏก นั้้น พระพุทธเจ้า ตรัสไว้ว่า
บุญที่ทำแล้วสูงสุด คือ บุญที่ทำเพื่อความอิ่มใจพอใจ มิได้ทำเพื่อให้ชมเชย และมิได้หวังผลในลักษณะใด ๆ เพียงแต่ทำบุญส่วนนั้นให้เป็นที่อิ่มใจพอใจของตนเท่านั้น และ บุญนั้นได้ทำกับพระอริยะระดับอรหันต์ขึ้นไป นี่เรียกว่าเป็นการทำบุญที่ได้รับผลสูงสุด
จะเห็นได้ว่า ในส่วนนี้ไม่ได้กล่าวถึงเรื่องอานิสงค์ ถ้าพูดถึงว่าอานิสงค์แล้ว พระพุทธเจ้าตรัสว่า สังฆทาน เป็นบุญสูงสุดด้วยอานิสงค์
ดังนั้น ถ้าเอาคำว่า ผลสูงสุด กับ อานิสงค์ มาเทียบกัน จะเห็นว่า มันเป็นคนละเรื่อง ผลสูงสุด คือ ไม่มีผลอะไรมากหรือเกินกว่านี้แล้วแต่หมายถึงมันสุดแล้ว แต่ คำว่า อานิสงค์ ท่านคำนึงถึงประโยชน์ ว่า ได้ประโยชน์มากกว่า คำว่า ประโยชน์ท่านย่อมเอามุมของจำนวนมาเปรียบ คำว่า สังฆะ หมายถึง มีองค์ 4 ขึ้นไป คือมากกว่า 4 ผู้รับ ที่สามารถได้ใช้สอยในปัจจัยนั้น ๆ ดังนั้นจะเห็นว่า คำว่าผลสูงสุด ก็อยู่ได้ใน ปาฏิปุคลลิกทาน ทานที่ให้ผู้รับอย่างเจาะจงหมายถึงตั้งแต่หนึ่งองค์ แต่ สังฆทาน ต้อง 4 องค์ขึ้นไป
แต่อานิสงค์ ปาฏิปุคลิกทาน ย่อมมีจำนวนน้อยกว่า สังฆทาน ดังนั้นอะไรที่เป็นประโยชน์เฉพาะตนท่านกล่าวว่า แคบกว่า เป็นประโยชน์แก่คนหมู่มาก แต่อย่างไรเสีย ทานที่ทำแล้วมิได้หวังผลใด ๆ นอกเสียจากความอิ่มใจพอใจเท่านั้นจัดว่าได้บุญสูงสุด ถ้าผู้รับเป็นอริยะอรหันต์
เจริญธรรม / เจริญพร
12 มีนาคม 2565